Crisje is eigenwijs. Beter gezegd; Crisje heeft haar eigen wijsheid. Die wijsheid wordt nog wel eens onbegrepen door haar mensen, die geen hondse manier van denken hebben. Wij, de mensen in dienst van Crisje, beschouwen haar dan als ongehoorzaam of dwars. Omdat ze niet doet wat wij van haar verlangen, omdat ze niet luistert. Luistert ze écht niet? Ze hóórt ons zeker wél!
Waarom gaat ze dan niet zitten voor dat koekje, brengt ze dat balletje niet terug of komt ze niet als ik haar roep? Zijn deze dingen te moeilijk voor haar? Nee, want ze doet ze wel spontaan. Alleen niet altijd op het moment dat ík dat van haar wil. Dus voor commando’s en autoriteit is Crisje niet echt gevoelig.
Ik kan alleen maar bedenken dat ze het niet doet ómdat ik dat wil. Ze doet dingen als ze het zélf wil, als zij er het nut van in ziet of er simpelweg plezier in heeft. Het werkt bij mensen ook zo, dat ze dingen doen die hen iets opleveren. Plezier, voldoening, of vermindering van problemen. Verbetering van je situatie is een goede motivatie voor verandering.
En toch zijn wij soms zo verontwaardigd als een kind, partner of, in mijn werkveld, cliënt, niet doet wat wij vragen. Als zij niet veranderen hoe en wanneer wij zeggen dat het zinvol is, of beter voor hen. Wij, als hulpverleners die er voor gestudeerd hebben, of goedbedoelende ouder/partner, zeggen dan wel dat deze mensen niet meewerken aan de geboden hulp of eigenwijs/koppig/stout zijn.
Ligt dit dan wel aan dat kind, de partner, de cliënt (of de hond)? Luisteren wij zelf wel goed genoeg? Passen onze adviezen, onze hulp wel bij die ander? Of kijken wij vooral door onze éigen bril, in plaats van door die van de ander?
Ik ben van mening dat dáár in de kern van goede hulpverlening, en misschien ook wel goed partnerschap, schuilt. Niet jouw meningen, adviezen en oordelen opdringen aan die ander, maar uitgaan van de eigen wijsheid van die ander. Iedereen is deskundig in zichzelf en zijn eigen situatie. Als wij wat meer durven het ‘niet te weten’ en meer vragen, nieuwsgierig zijn in plaats van kant en klare oplossingen bieden, is er meer ruimte voor de wijsheid, de creativiteit en het inzicht van die ander. En dát helpt!
Annemieke Kok