In mien beleving was in de joaren ‘70 veul aan de hand. Bienoa alles kon in dei tied. Oonze regering vond toen, dat de Monden achter bleef in de ontwikkeling. De knoaln gingen dicht en deur de mechanisoatie hadden de boeren gain arbeiders meer neudig. Er mos wat gebeurn. In dei tied, kwam Moatschappelijk waark opzetten en alles leek mogelijk, er werd van alles opzet en geld leek gain probleem. De geldkroane stond wied woagn open. Wat ain weelde in dei tied.
Zoek effe kwam opzetn, speulweekn werden er opzet en er kwammn wiek- gebouwn. De grootste klapper was toen het Brughuus op zestig. Moatschappelijk waark kwam hierin en het Wotterschap de Veenmarken. En veural nait te vergeetn, de politie en de bibliotheek want dij mossen de huure opbrengn! De bevolking in Valthermond kreeg ain multifunctioneel gebouw. De mooiste uut dei tied! Veul mensen wissen huilemoall nait wat dit in huil. De oldern konn der biljarten, koffie drinken of ein koartje leggn en er was ein groode sportzaal of wast nou een hal? Vondeling en Rijnberg wern de uutboaters.
En ondanks de Valthermondse mentaliteit van, ‘eerst zain – din geleufn’ wern er veul feestn holden en veul sport. We hebn der een geweldige tied had. In de wintertied, (toen alle bouwvakkers op vorstverlet stonden – toen der nog winters waarn ) ging de voetbalclubs der in om te zaalvoetbaln. Inmiddels is het Brughuus ook ol weer ofbrookn. Hij was slecht bouwt zeeden ze, het lekte en was niet meer van deze tied. Wie hebn nou een echte Brughuus. Ain groene met brugge! Allenig de bibliotheek is overbleefn en de rest is allemoal weg.
Jacob Rijnberg het nou een boan bie de gemainte en politie zit nou ook in Exloo in het gemeentehuus. Het Wotterschap is fusseerd en het Maatschappelijk Waark, had het in mien beleving, deur de joaren heen toch ook wel moeilijk. Mor door brand ik mie de vingers moar nait aan. De spelweekn waarn de eerste joarn ain groot succes. De kinder uut huil Valthermond deedn hier volgns mie aan met. Bie voetbalveld wui een grootte tent opzet waaralle spelligies bie slechtweer deur konn goan. Aan het einde van de spelweek ain bonte oavond – ain groot volksfeest met alle kinders. Mor deur de joarn hin is dit langzaam doodblud. Volgens mie, jammer. Mor ja, de geldkroan vanuut Den Haag werd langzoam aan dichtdraait.
De zoekmachine, zoek effe, is volgens mie noar zich zelf op zuik goan. Bestoan ze nog wel? Zol het nait meer waitn. De wiekgebouwen droaien nog steeds en word deur aign bevolking in leebn holdn. Ain goud ding liekt mie tou. Oal met oal bin der gelukkig toch nog wat ding hangbleefn en is Den Haag der achter komm dat de mensen uut de Monden huilgoud veur zichzelf kinn zörgn. Het verschil in mentaliteit zal altied bliebn, zeker tussen Den Haag en de Mondkers want vechten veur hun bestoan bliebn ze zekers want energie hebn ze genog. Al ligt het woord energie nou wel gevuilig!
Mor ook hier komt vast ain mooie oplössing veur zolaank Den Haag zug er nait te veul met bemuid. Want aans bin ze net zo snel weer vertrokkn als het Maatschappelijk Waark van het eerste uur!
Ain oldmondker