Molens waar je energie van krijgt

Kiek op de mond Valthermond

Even moest ik terugdenken aan de foto waarop ik als klein jongetje op de boulevard van Scheveningen naast mijn moeder sta met een door de zeewind ronddraaiend molentje in de hand. Niets kon toen vermoeden dat ik ooit op bezoek zou gaan bij iemand die meer molens in de tuin voor het grijpen heeft dan menig ander. Met molentjes lopen is toch iets anders dan naar molentjes kijken. Cor Kloen behartigt om die reden de belangen van de bewoners van elf dorpskernen binnen het ‘effectgebied’ van windpark De Drentse Monden en Oostermoer in Borger-Odoorn. Ik sprak er met hem over wat zijn taak is en hoe hij die gaat aanpakken.

 

Aan de gezellige keukentafel in hun boerderij aan het Noorderdiep, sprak ik met Cor Kloen (1953) onder het genot van een kop koffie dat zijn echtgenote José Mencke (1957) voor ons had gezet. Beiden lopen blootsvoets door het huis ‘heerlijk met die vloerverwarming’, maar ik hoefde mijn schoenen niet uit te doen. Wel kwam de gedachte bij mij boven om het blootvoets lopen thuis ook eens uit te proberen.

 

Wie is Cor Kloen?

Cor is geboren in Noord-Holland maar opgegroeid op de boerderij van zijn ouders in het prachtige komdorp Vlagtwedde, gemeente Westerwolde. Net zoals de man in de reclames van het LOI zich afvraagt ‘wat wil ik later worden’ deed Cor dat ooit ook. Hij wist het niet. Aanvankelijk koos hij ervoor om naar de opleiding boomteelt in Boskoop te gaan, maar de HTS-opleiding weg- en waterbouw was natuurlijk ook wel leuk. Het werd uiteindelijk de Hogere Landbouwschool in Groningen, het Van Hall Instituut. Na deze opleiding te hebben afgerond, zo vertelt Cor, ‘wist ik weinig van heel veel’ en daar heeft hij zijn hele verdere leven plezier aan beleefd.

 

Besturen

Tijdens zijn studie en in zijn studententijd leerde hij de bestuurlijke kant van het leven kennen. Hij leerde niet alleen het fenomeen ‘Medezeggenschap’ kennen in het Centraal Hoger Agrarisch Onderwijs Orgaan maar ook op dorpsniveau. Onder leiding van professor Van de Plas uit Wageningen leerde hij de kunst van het delegeren maar vooral ook die van het organiseren. En daar gaat het in dit gesprek over.

Het besturen heeft Cor te pakken gekregen, daar ligt zijn kracht en ook zijn passie. Hij is in Valthermond niet alleen medeoprichter van Dorpsbelangen, maar ook van het zo geliefde Tafeltje Dekje. Ooit was hij voorzitter van de Wijkplaats, het buurthuis aan het Zuiderdiep, én van de organisatie rond 150 jaar Valthermond en recentelijk nog is hij benoemd tot voorzitter van het zwembad De Zwaoi. Cor hanteert voor zichzelf het motto ‘je moet zelf wat doen als je je stem wilt laten horen’. Hij is, zo kun je wel stellen, een zeer veelzijdig mens. Cor prijst zich daarbij gelukkig dat José hem altijd steunt en de ruimte geeft om dit alles te doen.

José, zijn echtgenote, is geboren en getogen in Valthermond. Sinds 1983 wonen zij en Cor aan het Noorderdiep, daar zijn ook de kinderen geboren en binnenkort worden zij opa en oma. Een spannende gebeurtenis waar zij heel erg naar uitkijken.

 

Adviesgroep

Allereerst goed om te weten dat die grote witte windmolens, die je tegenwoordig aan iedere horizon wel kunt zien, de naam windturbine krijgen als er stroom mee opgewekt wordt. Cor Kloen is de nieuwe voorzitter van de adviesgroep in Borger-Odoorn die moet zorgen dat gebieden met windturbines leefbaar blijven. Dat is een heel mooie opdracht, maar hoe voer je die uit? Hij heeft de taak van voorzitter overgenomen van burgemeester Jan Seton met als suggestie om de adviesgroep op Valthermondse manier te organiseren. Dat houdt in: weten wat er leeft in het dorp, luisteren naar de mensen en uiteindelijk zorgen voor draagvlak voor de adviezen. De leden zijn dan ook betrokken en geestdriftig, maar vooral gericht op de inhoud.

In de adviesgroep zijn de elf dorpskernen binnen het effectgebied van het windpark vertegenwoordigd. En elke vertegenwoordiger wordt ondersteund door een werkgroep van dorpsgenoten. In het gebiedsfonds zit 3 miljoen euro. Het fonds wordt niet alleen gevuld vanuit het Rijk en de provincie Drenthe maar ook vanuit de gemeentelijke WOZ-opbrengst van de windmolens. Het geld in dit fonds is er om de leefbaarheid te verbeteren in het deel van de gemeente waar windmolens worden geplaatst. Bewoners in de adviesgroep bedenken samen de spelregels voor de verdeling van dat geld.

Cor heeft vanuit zijn achtertuin vrij uitzicht op de vele en immens hoge windturbines. Deze windmolens bepalen voor de komende decennia zijn uitzicht. Hij was alleen al daarom een voor de hand liggende persoon om mee te denken over de spelregels voor de besteding van het gebiedsfonds.

 

Leefbaarheid

De plaatsing van de windturbines heeft al veel actiegroepen op de been gebracht en heeft voor tweespalt in de samenleving gezorgd. Er spelen ook op dit moment nog rechtszaken en er wordt nog steeds actiegevoerd. Het gaat nu vooral nog om de leefbaarheid en dat is een heel divers begrip. Voor het in standhouden en het verbeteren daarvan is straks tien jaar lang veel geld beschikbaar, maar waaraan besteed je dan dat geld? Ik vraag Cor waar ik aan moet denken.

Hij geeft aan dat het nog niet mogelijk is om dat heel concreet aan te geven. Wel geeft hij een aantal voorbeelden zoals: zorg voor veiligheid, het creëren van ontmoetingsplaatsen voor jeugd en jongeren, de aanleg van een wandelpark en het regelen van openbaar vervoer op plekken waar de gemeente dat op dorpsniveau niet voor elkaar krijgt. Het zijn maar een paar voorbeelden waaraan je kunt denken. De concrete invulling komt straks vanuit de burgers. Als het aan Cor ligt moet het rendement voor de burgers over een periode van 10 jaar maximaal zijn. Uiteraard tegen zo laag mogelijke kosten.

Cor hoopt dat binnen zijn adviesgroep nog voor de komende zomer de neuzen allemaal dezelfde richting uit wijzen en er een panklaar advies aan de gemeenteraad kan worden toegezonden. Hij houdt altijd de denkbeeldige stip op de horizon in het oog en heeft er alle vertrouwen in dat er straks een goed hanteerbaar advies op tafel ligt.

 

Nog tijd over?

Als je zo druk bezig bent als Cor, kom je dan nog wel toe aan andere, ook leuke, dingen? Het antwoord van zowel Cor als José luidt duidelijk ‘ja’. Zij trekken er straks weer met de camper op uit, gaan fietsen en vooral ook wandelen langs de LAW’s (Lange-Afstand-Wandelpaden). En natuurlijk gaan zij zwemmen in de Zwaoi. Zij kennen het Joie de Vivre-gevoel, zitten vol levenslust en hebben een rijk sociaal leven met de vele dierbaren om hen heen.

En als het straks klaar is, wat heeft de adviesgroep dan bereikt? De verwachtingen van Cor zijn hooggespannen. Hij hoopt dat het geld van het gebiedsfonds iets teweegbrengt dat betekenis heeft voor Valthermond. Het hoeft niet per se iets tastbaars te zijn, maar voor de gemeenschapszin moet het wat hem betreft wel betekenis hebben.

 

Vanmorgen liep ik nog op de golfbaan en zag ik niet al te ver weg de vele windmolens. Natuurlijk moest ik aan Cor en zijn adviesgroep denken. ‘Het gaat hem vast en zeker lukken’ dacht ik en vervolgens sloeg ik met rotsvast vertrouwen mijn bal in de richting van de vlag……. mijn stip aan de horizon van de golfbaan.

Richard Westerhof